Vefat Sonrası Tören ve Ritüeller - Gelenek Göreneklerimiz

Vefat olayının kültürümüzde önemli bir yeri var. Hepimiz geleneklerin etkisi altındayız. Yaşamın önemli geçiş dönemlerinden birisini oluşturan ölüm anında ve sonrasında bazı törenler yapılıyor. Davranışlarımızın temelinde sayısız adet, inanma ve törensel işlem yatmakta.

Doğum, evlenme ve ölüm... Bir çok inanç, adet, töre ve tören isteyen bu önemli üç dönem yöreden yöreye, toplumların sahip olduğu inanç ve kültür yapılarına göre faklılık veya benzerlik gösteren uygulamaları içeriyor.

Vefat olayını duyan konu komşu, dost, akraba ölü evinde toplanarak yakınlarının acılarına ortak olmaya, onları avutmaya, ilk hazırlıkları yapmaya yardımcı oluyorlar.

Adetlerimizde vefat edenin dinsel törenle ve yemekle anıldığı belirli günler var. Bunların başında yedinci, kırkıncı, elli ikinci günleri ve senesi gelmekte. Bu günler dinsel ve geleneksel niteliklerinden dolayı önemsenmiş ve giderek adetlerimize yerleşmişler.

Verilen bu yemek vefat edenin öte dünyada sürdürdüğü yeni yaşamının yanı sıra yemek ve içmeye de ihtiyacı olduğunu vurguluyor. Bu nedenle sevdiği yemekler ve helva yapılır.

Neden helva diye araştırmaya çalıştım ve şöyle bir bilgiyle karşılaştım. Çok çok eskilerde Tengircilik (Göktanrı dini, Türk ve Moğol halkının şimdiki inanç sistemlerine katılmadan önceki inancı) olduğu zamanlarda birisi vefat ettiğinde arkasından koku çıkaran şeyler yaparlarmış, yakarlarmış. Helva da yaparken koktuğu için ve gelen misafirlere güzel bir ikram için ölülerin arkasından yapmaya başlamışlar.

Biz bu aralar bu konuyla çok içiçeydik... Sevgili Zeynep’in annesi, Feza’nın babası, Benim annem, Filiz’in ablası, Gülsoş’un dayısı, Nesteren Hanım’ın eşi Yusuf Bey ve yine benim ağabeyim... Hepsi nur içinde yatsınlar, Allah Rahmet Eylesin...

Yusuf Kurçenli’nin yedisi için Nesteren Hanım’ın evinde toplandık. Büyük bir kalabalık muhteşem sesiyle Amir Ateş’in okuduğu mevlüdü dinledi, dualar etti. İkramlar yapıldı ve sonunda Meltem, Aysun ve benden oluşan helva ekibinin yaptığı ama herkesin elinin deydiği ve dualarla karıştırılan irmik helvası ikram edildi. İşte geleneklerimizin güzelliği. Allah kabul etsin.

Sizlere daha önce İrmik Helvası'nın tarifini vermiştim.



Ama bu defa oldukça çok yaptık.
2 kg irmik kullandık. Tarifi "Tatlılar" bölümünde bulabilirsiniz.

 Ölçüyü kullandığınız irmik oranına göre arttırmayı unutmayın!
Fotoğraflar Dilan'dan...